Henüz deneme aşamasında olan ve ağızdan alınacak bir ilaç olan Risdiplam’ı alan SMA hastalarında klinik olarak anlamlı görülen hareket iyileşmeleri sağlandı.
SMA News Today sitesi, AAN’nin (Amerikan Nöroloji Akademisi) 2019 yıllık toplantısında Genentech şirketinde Nöroloji ve Tıbbi Konular Başkanı olan Dr. Susan Begelman ve araştırmacı Dr. Givoanni Baranello ile bir söyleşi yaptı. Söyleşide 2/3. fazda olan Firefish denemesinin ve Risdiplam’ın ilaç denemelerindeki en güncel sonuçları ile gelecekte getirecekleri konuşuldu.
AAN kongresinde sunulan veri 1. tip hastaları katıldığı Firefish denemesine dair 1 yıllık verileri ve 2. – 3. tip hastaların katıldığı (Faz 2/3 olarak tanımlanan) Sunfish denemesine dair verileri içermektedir. Begelman şunları söyledi:
Risdiplam denemelerinde hastaların bu ağızdan alınacak tedaviden kazandığı faydaları görmek çok heyecan verici. Denemelere dair verileri ilgili otoritelere bu yılın ikinci yarısında sunmayı planlıyoruz.
Risdiplam nedir?
Risdiplam Roche grubu bünyesinde bulunan Genentech şirketi ile PTC Therapeutics tarafından birlikte geliştiriliyor. ABD’deki SMA Vakfı da bu işe mali destek veren kurumlara arasınd yer alıyor. Risdiplam’ın amacı SMN2 geninin sağlam ve çalışan SMN proteini üretime yeteneğini arttırmaktır. Daha ayrıntıya girilecek olursa Risdiplam uçbirleştirme mekanizmasını değiştirir ve pre-mRNA moleküllerinin düzenlenerek RNA üretildiği işleyişi olumlu yönde değiştirir (pre-MRNA molekülleri hücre içinde DNA dizisi kullanılarak üretilir).
Risdplam’ın toz hali sıvıya dönüştürülebiliyor ve böylece uygulanması ve hatta hastaya evde verilmesi çok kolaylaşıyor. Begelman bu hususta şunları söyledi:
Hastaların, ailelerinin ve bakım sağlayan personelin zaten yeterince yükü var. Dolayısıyla bunu ayaktan tedavi görecek şekilde ya da hastanın evinde yapmak harika olacak.
1. Tip Hastalarda Yürütülen Deneme: Firefish
Firefish denemesinin ilk bölümü 1. tip SMA hastası olan 21 bebek üzerinde yürütülmüştü ve çalışmada ilacın hayatta kalma oranını çok yükselttiği görüldü. Çalışmanın ikinci bölümü için seçilen 17 hasta arasından ise 7 tanesi en az 5 saniye süreyle desteksiz oturabilir hale geldiler. Begelman şunları da ekledi:
Bu çok önemli. Hangi ebeveyn çocuğunun oturabilir hale geldiğini görmekten mutlu olmaz ki? Dolayısıyla bu, hastalar ve aileleri için önemli bir şey. Bu sayede kollar da hareket ettirilebiliyor ve çocuğun kendi kendine yemesi mümkün hale geliyor, ki bu da zaten mühim bir motor gelişim köşe taşıdır.
İtalya’da Carlo Besta Nörolojik Araştırmalar Enstitüsü’nde çalışan Baranello şunları söyledi: “Diğer önemli iyileşmeler 9 bebeğin başını tutabilmesi, bir tanesinin ayağa kalkabilmesi ve %41’inin 1. tip SMA hastalarının ilaç almadan asla ulaşamayacakları hareket becerilerine erişmesidir. Etkinlik açısından bunlar çok şey ifade ediyor”. Baranello şunları da ekledi:
Bu denemede pek çok hasta 7 aylığa yakınken ilaç almaya başladı, ki bu SMA hastaları için maalesef geç bir tarihtir. Bu kadar geç başlayarak bu sonuçlara ulaşılması gerçekten etkileyicidir.
2. ve 3. Tiplerdeki Denemenin Sonuçları
Roche ile Genentech’in 2. ve 3. tip SMA hastaları üzerinde yürüttüğü Sunfish denemesinin ilk bölümünde hastaların %58’inin klinik olara anlamlı hareket ilerlemeli yaşadığı gözlenmişti. Bu ilerleme çocuklarda kas kabiliyetlerini kayıt altına alan bir ölçek olan MFM-32 (Motor Function Measure) ölçeği ile kayıt altına alınmış durumda.
Dr. Baranello’ya göre bu türden hareket kazanımları ilaç almayan ve Almanya, Fransa gibi ülkelerde gözleme tabi tutulan SMA hastalarında ya görülmez ya da oldukça nadiren görülür.
Denemede 2-11 yaş arasındaki grubun içinde motor iyileşmeleri gösterenlerin oranı 12-2 yaş grubuna kıyasla daha yüksek çıkmıştı (%71 ve %42). Begelman bu denemenin erken başlama konusunu incelemek için tasarlanmadığını söylüyor; buna karşılık bu sonuçların erken ilaç alanların daha çok fayda görebileceğini de ispatladığını belirtiyor.
Begelman son olarak şunları söyledi:
Firefish denemesinde olduğu gibi, 2. ve 3. tip hastalardaki deneme sonuçları da 180 hastanın katılacağı 2. bölümde teyit edilmelidir. Bu, daha iyi sonuçlara varmayı sağlayacak olan, ciddi bir denek sayısıdır. Fakat görülen bu faydalar ve daha önce gördüğümüz proteini 2 kat arttırma becerisi; Risdiplam’ın anlamlı etkileri olacağını ispatlamaktadır.
Güvenilirlik ve yan etkiler konusuna gelirsek… Hiç bir denemede ilaçtan kaynaklanan bir “denemeden ayrılma” vakası olmamış. En çok görülen yan etkiler ise hafif veya orta şiddetli semptomlar ve çoğunun hastalıktan kaynaklandığı gözlenmiş.
Yazının orijinalini okumak için tıklayınız. (İçeriğin dili İngilizcedir).