FDA, nadir ve ölümcül bir kalıtsal hastalık olan SMA teşhisi konmuş çocuklar için geliştirilen yenilikçi gen tedavisini onayladı.
Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) bugün Zolgensma’nın (onasemnogene abeparvovec-xioi) ruhsat başvurusunu onayladı. Bu ilaç, iki yaşından küçük SMA hastası çocukları tedavi etmek üzere onay alan ilk gen tedavisidir. Bu, hastalığın en ciddi şeklidir ve bebek ölümlerine yol açmaktadır.
FDA Başkan Vekili Dr. Ned Sharpless konuyla ilgili olarak şunları söyledi:
Bugünkü onay çok sayıda hastalığı iyileştirecek olan gen ve kök hücre tedavilerindeki önemli bir dönüm noktasına işaret etmektedir. Her bir yeni onayla birlikte bilimin bu alanının kavram aşamasından gerçeklik aşamasına doğru ilerlediğini görüyoruz. Gen tedavi ürünlerinin ölümcül bir hastalığa yakalanan kişilerin hayatını değiştirme potansiyeli gelecek için umut vermektedir. FDA, ihtiyaç duyulan güvenilir ve yenilikçi ürünlerin geliştirilmesinin hızlanmasına özgün yol haritaları yoluyla yardım edecek ve bu alandaki gelişmeleri desteklemeye devam edecektir.
Bilindiği üzere SMA nadir bir kalıtsal hastalıktır ve SMN1 genindeki bir mutasyondan kaynaklanmaktadır. Bu gen SMN proteinini kodlar, ki bu protein bütün vücutta bulunur ve özel sinir hücreleri olan motor nöronlarının hayatta kalmasından ve işlevselliğinden sorumludur. Beyindeki ve omurilikteki motor nöronlar vücuttaki kas hareketlerini kontrol ederler. Yeterince fonksiyonel SMN proteini yoksa motor nöronları ölürler ve zayıflatıcı, hatta ölümcül ölçüdeki kas zayıflığı ortaya çıkar.
SMN1 genindeki mutasyondan kaynaklanan SMA hastalığı alt türlere ayrılır; bu ayrım hastalığın ortaya çıktığı yaşa ve hastalığın şiddetine dayanır. Bebek (infantil) SMA’sı en ciddi ve en yaygın türdür. Bu teşhis konan çocuklar başlarını tutamazlar, çiğneme ve solunumla ilgili de sorunları vardır. Belirtiler doğuşta başlayabilir veya 6 aylıktan önce iken görülürler.
FDA’da Biyolojik Değerlendirme ve Araştırma biriminin direktörü olan Dr. Peter Marks şunları söyledi:
SMA hastası çocuklar temel yaşamsal işleri bile yapmakta zorlanmaktadırlar. En ağır formunu yaşayan çocukların ise solunum rahatsızlıkları nedeniyle erken çocukluk döneminden daha fazla yaşamaları mümkün olmamaktadır. SMA hastalarının hastalığın ilerlemesini durdurma ve hayatta kalma ihtimalini arttırma yolunda şimdi bir tedavi seçeneği daha vardır. Bu onay bu yeni alanın momentumunu ve FDA’nın bu tür ürünleri destekleme yolundaki taahhüdünü gösteriyor.
Zolgensma’nın iki yaşından daha küçük hastalarda endike olduğu ifade edildi. Bu ürün, AAV virüsü tabanlı bir gen tedavisidir ve SMA hastalığının kök sebebini çözmeye çabalar. Bu vektör (virüs) tam olarak işlevsel olan bir SMN genini hedeflenen motor nöron hücrelerine götürür. Zolgensma’nın tek seferlik damardan bir uygulanması hastanın vücudunda SMN proteininin gerçekleşmesini sağlar; böylece kas hareketleri korunmuş olur. İlacın dozu hastanın kilosuna göre belirlenir.
Zolgensma’nın güvenilirlik ve etkinlik ölçekleri biri devam eden, diğeri de tamamlanan iki klinik denemeye dayalıdırlar. Bu iki denemede toplam 36 pediyatrik hasta kayıtlıdır ve bunlara bebeklik SMA teşhisi konmuştur. Hastaların denemeye katıldıklarındaki yaşları iki hafta ile sekiz ay arasındaydı. Bebeklik çağı için olan klinik denemesinin etkinliğine dair temel kanıt 21 hastadan alınan sonuçlar olarak belirlenmişti.
Zolgensma’nın etkili olduğuna dair asli kanıt, devam eden denemeye dahil olan 21 hastanın şimdilerde üzerinde konuşulan sonuçlarıdır. Bu denemede ilerleyen dönemde geriye 19 hasta kalmıştır ve bunlar son veri toplama tarihinde 9.4 ila 18.5 aylıklardı. Söz konusu hastaların 13 tanesi ise en az 14 aylıktı. Bebeklik formu (1. tip) SMA hastalarının doğal akışıyla kıyaslandığında Zolgensma alan bu hastalar gelişimsel motor kilometre taşlarına (baş kontrolü, desteksiz oturma vb.) daha kolay ulaşabilmişlerdir.
Yan Etkiler ve Uyarılar
Zolgensma’nın en yaygın yan etkileri karaciğer enzim değerlerinin yükselmesi ve kusmadır. Zolgensma’nın metninde ciddi karaciğer rahatsızlıklarının yaşanabileceğine dair bir uyarı vardır. Daha önceden karaciğer bozukluğu olan hastalar daha yüksek risk altındadırlar. Klinik değerlendirme ve laboratuar testleri ile karaciğerlerin değerlendirilmesi Zolgensma ilacı alınmadan önce geçilmesi gereken bir aşamadır Ayrıca hastanın karaciğer fonksiyonu da en az 3 ay boyunca takip edilmelidir.
Bazı aşılar immunosupresif steroid alan hastalarda kontra-indikedir. Dolayısıyla hastaların velileri aşı takvimlerinin değişmesi konusunda kendi doktorlarına danışmalıdırlar.
FDA’nın Zolgensma İçin Geçmişte Verdiği İzinler
FDA bu başvuruya Hızlı Süreç, Çığıraçan Tedavi ve Öncelikli Değerlendirme işaretlerini vermişti. Zolgensma ayrıca Yetim İlaç işaretini de almıştır, bu işaret sayesinde bu tür ila çalışmaları teşvik edilmişlerdir.
FDA ayrıca bu şirkete “bir nadir çocuk hastalığı için öncelikli değerlendirme” kuponu vermiştir. Bu program da yine yeni ilaçların ve biyolojik ürünlerin geliştirilmesini destekleme amacı gütmektedir.
FDA Zolgensma’nın onayını AveXis Inc. şirketine vermiştir.
FDA sitesindeki açıklamayı okumak için tıklayınız.